Khi xây nhà, gia chủ thường quan tâm đến các loại móng để xem móng nào phù hợp với công trình nhà mình, trong đó có móng đơn. Vậy móng đơn là gì, cấu tạo của móng đơn bao gồm những gì cũng như cách thức phân loại móng đơn. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp toàn bộ thông tin liên quan đến móng đơn, hãy cùng theo dõi nhé.
Móng đơn và đà kiềng
Móng đơn là gì?
Móng đơn hay còn được gọi là móng nông, đây là loại móng truyền tải lực từ cột hoặc một chùm cột vị trí gần nhau có tác dụng chịu lực cho toàn bộ công trình. Người ta sử dụng móng đơn để gia cố giúp tăng tính chịu lực cho các công trình xây dựng có tải trọng nhẹ hoặc vừa. Móng đơn thường được sử dụng cho các công trình nhà ở dân sinh, nhà cấp 4, nhà phố 2 tầng, 3 tầng, nhà 4 tầng,… trên các nền đất tốt, có độ cứng tương đối và nền đất phải ổn định.
Móng đơn có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau như: hình vuông, hình chữ nhật, hình tròn phụ thuộc vào quy mô của công trình. So với những loại móng khác thì móng đơn được đánh giá là tiết kiệm chi phí, tuy nhiên móng đơn chỉ phù hợp với những công trình có tải trọng nhẹ hoặc vừa nên không được sử dụng phổ biến hiện nay. Vì vậy muốn biết được móng đơn có phù hợp với công trình nhà mình bạn nên khảo sát địa thật kỹ lưỡng xem có nên thi công móng đơn cho công trình nhà mình không.
Cấu tạo của móng đơn gồm những gì?
Móng đơn có cấu tạo khá đơn giản, bao gồm một trụ bê tông cốt thép dày giúp truyền tiếp tải trọng của cả công trình và phân tán xuống nền móng. Trong đó cấu tạo chi tiết của móng đơn phải kể đến 4 bộ phận cơ bản sau:
Bản móng : Phần đáy của bản móng thường là hình chữ nhật, tùy thuộc vào quy mô và diện tích của công trình mà bản móng vát có độ dốc phù hợp. Khi thi công móng đơn cần phải cân đối thật kỹ lưỡng để thiết kế bản móng sao cho phù hợp nhất với tổng thể công trình đảm bảo móng nhà đạt được công dụng tuyệt đối.
Giằng móng hay đà kiềng: Nhiệm vụ của giằng móng là đỡ tường ngăn bên trên và hạn chế độ lún lệch giữa các móng trong công trình. Một trong những lưu ý khi kết hợp giằng móng làm dầm móng để hạn chế độ lệch tâm móng là bạn phải tính toán nó như một dầm trong kết cấu khung.
Cổ móng: Cổ móng là phần nằm phía trên đế móng và thân móng, tiếp xúc trực tiếp với nền tường. Nó có tác dụng liên kết các kết cấu chịu lực cho phần cột và tường, tiếp thu tải trọng sau đó truyền và phân tán xuống nền.
Lớp bê tông lót: Lớp bê tông lót là lớp bê tông dùng để lót dưới lớp bê tông móng, giằng móng hoặc các cấu kiện tiếp xúc với đất nhằm hạn chế mất nước cho bê tông lớp trên và tạo sự bằng phẳng cho đáy móng, đà giằng.
Cấu tạo của móng đơn
Móng đơn tuy có cấu tạo đơn giản nhưng khi thi công cần đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật để công trình đạt được kết cấu vững chắc. Hiện nay, rất nhiều chủ thầu thi công ẩu, không đúng kỹ thuật dẫn đến quá trình sử dụng gặp rất nhiều sự cố, thiếu an toàn cho chủ nhà. Vì vậy khi thi công móng đơn cần đặc biệt lưu ý nhé.
Phân loại móng đơn
Có rất nhiều tiêu chí được lựa chọn để phân loại móng đơn tùy thuộc vào các yếu tố khác nhau. Có thể phân loại móng đơn dựa vào kết cấu của móng, phân loại dựa trên đặc điểm tải trọng, phân loại dựa trên phương thức chế tạo và phân loại dựa vào vật liệu làm móng. Sau đây chúng ta hãy cùng phân loại móng đơn phổ biến nhất để bạn có thể tham khảo và lựa chọn cho công trình nhà mình nhé.
Phân loại móng đơn dựa vào kết cấu của móng
Kết cấu của móng hay chính là độ cứng, mềm và cứng hữu hạn của móng nền tương ứng với những loại sẽ có những đặc điểm khác nhau, có thể kể đến là:
Móng đơn mềm: Đây được đánh giá là loại móng đơn có khả năng biến dạng lớn, chịu uốn nhiều.
Móng đơn cứng: Trái ngược với móng đơn mềm, đây là loại móng có độ cứng vô cùng lớn, khả năng biến dạng vô cùng nhỏ, gần như bằng 0. Để đạt được độ cứng như vậy thì móng đơn cứng sử dụng các nguyên liệu là gạch, đá, bê tông.
Móng cứng hữu hạn: hay còn gọi là móng cứng vừa, loại móng này cứng hơn móng mềm nhưng nhỏ hơn móng cứng nên được sử dụng khá phổ biến.
Phân loại móng đơn dựa vào đặc điểm của tải trọng
Đây là cách phân loại phổ biến nhất hiện nay. Tùy theo đặc điểm tải trọng, móng đơn n được chia thành 5 loại phổ biến:
Móng chịu tải trọng đúng tâm.
Móng chịu tải trọng lệch tâm.
Móng các công trình cao (tháp nước, bể chứa, ống khói,…).
Móng thường chịu lực ngang lớn (tường chắn, đập nước, …).
Móng chủ yếu chịu tải trọng thẳng đứng, moment nhỏ.
Phân loại móng đơn dựa vào phương thức chế tạo
Dựa theo phương thức chế tạo móng đơn có thể phân loại móng làm 2 loại là: móng toàn khối và móng lắp ghép:
Móng toàn khối: Thường được chế tạo và đổ tại chỗ, đây là loại móng làm từ nhiều vật liệu khác nhau.
Móng lắp ghép: Khác với móng toàn khối, móng lắp ghép thi công khá cầu kỳ do được lắp ghép từ nhiều khối khác nhau đã được chế tạo sẵn.
Phân loại móng đơn dựa vào chất liệu
Chất liệu cũng là yếu tố để phân loại móng đơn. Dựa vào chất liệu ta có thể phân loại móng đơn thành 2 loại là: Móng đơn thép và móng đơn cừ tràm.
Móng đơn thép: với chất liệu là cốt thép được thi công ngay tại công trình và phải thực hiện đúng quy trình cũng như kỹ thuật đảm bảo các mối nối phải chắc chắn, khi thực hiện hàn mối nối không để bén hơi nóng sẽ làm cháy cốp pha. Ngoài ra phải đảm bảo các cây thép không rỉ sét, dính bùn đất.
Móng đơn cừ tràm: Điều kiện để thi công móng đơn cừ tràm đảm bảo vững chắc cần phải có một nền móng cứng cáp trước. Hiện nay gia cố móng bằng cừ tràm đang được sử dụng vô cùng phổ biến bởi những giá trị lợi ích mà nó đem lại và giá thành lại vô cùng rẻ. Toàn bộ trọng lượng từ công trình sẽ được truyền xuống lớp đất nền và lớp đất nền này được gia cố bằng các cọc cừ tràm. Nhìn chung, sử dụng móng cừ tràm vẫn luôn là lựa chọn của nhiều công trình và được đánh giá cao về chất lượng cũng như độ an toàn.
Cừ tràm làm móng đơn
Nguyên tắc để xác định kích thước đáy móng
CT: Ptb ≤ Rtc
Tải trọng đúng tâm:
Tải trọng lệch tâm: Pmax ≤ 1.2 Rtc
Trong đó:
Ptb , Pmax : Là áp suất móng trung bình và lớn
Rtc: Là cường độ tiêu chuẩn của đất nền
CT: Rtc = m ( A1/4 . y. b + B. q + D.c)
Trong đó:
A1/4 , B, D : hệ số phụ thuộc góc ma sát trong của đất
b: chiều rộng của móng
c: lực dính của nền đất
q: tải trọng bên móng
m: các hệ số, điều kiện làm việc của nền
Kích thước móng chịu tải đúng tâm: Ptb = ( Ntc + G) / ( I.b )
Ptb = ( Ntc / a.b2 ) + Ytb. H.m
A = I / b
Trong đó:
Yyb: Trọng lượng riêng, trọng lượng trung bình của đất, móng
Hm: Chiều sâu để đặt móng
G: Trọng lượng móng, đất ở trên
Từ Ptb = Rtc ta có:
(Ntc / α.b²) + γtb.Hm = m(A1/4.γ.b+B.q+D.c)
γtb.Hm = m(A1/4.γ.b+B.q+D.c)
Chiều rộng được xác định như sau : b³ + k1b² – k2 = 0
Trong đó:
Các hệ số M1,M2, M3 phụ thuộc góc ma sát ϕtc.
Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến móng đơn, hy vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ giúp bạn nắm được những kiến thức về móng đơn cũng như tham khảo được loại móng phù hợp với công trình nhà mình. Tuy nhiên lời khuyên của chúng tôi là bạn nên có một quy trình khảo sát địa chất thật kỹ lưỡng trước khi xây nhà và làm theo sự tư vấn của chuyên gia để công trình đạt chất lượng tốt nhất.