Tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy (PCCC) không chỉ là một bảng hướng dẫn đơn thuần mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho con người và tài sản trước nguy cơ hỏa hoạn. Việc tuân thủ các quy định về tiêu lệnh PCCC giúp nâng cao ý thức phòng ngừa, đảm bảo khả năng ứng phó nhanh chóng và hiệu quả khi sự cố xảy ra.

Vậy tiêu lệnh PCCC bao gồm những nội dung gì? Tại sao mọi công trình từ nhà ở đến cơ sở kinh doanh đều bắt buộc phải có? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết ngay sau đây!

Tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy là gì? Tầm quan trọng của tiêu lệnh PCCC

Tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy (PCCC) là bảng hướng dẫn ngắn gọn, rõ ràng về các bước xử lý khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Đây là một trong những yêu cầu bắt buộc đối với các tòa nhà, cơ sở kinh doanh, khu công nghiệp, trường học, bệnh viện, và các công trình công cộng.

Theo Thông tư 36/2023/TT-BCA (Bộ Công an), mọi tòa nhà, cơ sở kinh doanh đều phải niêm yết tiêu lệnh PCCC tại vị trí dễ thấy như: sảnh chính, hành lang chung, gần bình chữa cháy, thang bộ, khu vực có nguy cơ cháy nổ cao như nhà bếp, kho hàng, trạm điện, khu vực có nhiều thiết bị điện, v.v.).

Tầm quan trọng của tiêu lệnh PCCC trong các công trình dân dụng & thương mại

Việc có bảng tiêu lệnh không chỉ để đối phó kiểm tra – mà là yếu tố sống còn trong công tác đảm bảo an toàn cháy nổ:

Nâng cao ý thức PCCC: Giúp cư dân và nhân viên biết cách ứng phó cơ bản, không hoảng loạn.
Xử lý kịp thời khi có cháy nhỏ: Dập tắt đám cháy khi còn trong tầm kiểm soát.
Giảm thiểu thương vong và thiệt hại: Hướng dẫn sơ tán nhanh, hỗ trợ cứu hộ hiệu quả.
Đáp ứng quy định pháp luật: Vi phạm có thể bị phạt hành chính đến 50 triệu đồng, thậm chí đình chỉ hoạt động (Nghị định 136/2020/NĐ-CP).

Nội dung tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy

Theo Thông tư 36/2025/TT-BCA của Bộ Công an về công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC), tiêu lệnh PCCC phải đảm bảo các nội dung cơ bản sau đây để giúp mọi người xử lý nhanh chóng khi xảy ra hỏa hoạn.

order ảnh: Tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy chuẩn thông tư 36/2025

Bước 1: Báo động cháy

Khi phát hiện cháy, phải ngay lập tức phát tín hiệu báo động để cảnh báo những người xung quanh. Việc báo động có thể thực hiện theo các cách sau:

Hô to: “Cháy! Cháy!”
Bấm chuông báo cháy hoặc còi cảnh báo
Kích hoạt hệ thống báo cháy tự động nếu có

Việc phát tín hiệu báo động giúp cảnh báo ngay lập tức cho mọi người xung quanh để di tản và hỗ trợ xử lý.

Bước 2: Gọi điện báo cháy

Sau khi phát tín hiệu cảnh báo, cần gọi ngay số 114 để báo cháy cho lực lượng Cảnh sát PCCC và Cứu nạn cứu hộ. Khi gọi, cần cung cấp các thông tin sau một cách rõ ràng và chính xác:

- Địa chỉ chính xác nơi xảy ra cháy: Cần nói rõ số nhà, tên đường, phường/xã, quận/huyện, tỉnh/thành phố để lực lượng PCCC có thể xác định vị trí nhanh nhất.

- Diễn biến và quy mô đám cháy:

Cháy lớn hay nhỏ?
Đám cháy đang lan rộng hay đã được khống chế một phần?
Ngọn lửa có bốc cao không? Có nhiều khói không?

- Có người bị mắc kẹt hay không? Nếu có, cần thông báo số lượng người và vị trí của họ trong tòa nhà hoặc khu vực cháy để ưu tiên cứu hộ.

- Xác định các vật liệu dễ cháy trong khu vực: Nếu đám cháy gần kho xăng dầu, bình gas, hóa chất dễ cháy hoặc thiết bị điện tử, cần thông báo để lực lượng cứu hỏa có phương án xử lý phù hợp.

- Sau khi báo cháy, cần giữ điện thoại mở để lực lượng cứu hỏa có thể liên hệ lại nếu cần thêm thông tin.

Bước 3: Cắt điện khu vực cháy

Ngay khi phát hiện cháy, cần cắt ngay nguồn điện tại khu vực cháy để hạn chế nguy cơ cháy lan, chập điện hoặc phát nổ.

- Nếu có thể tiếp cận cầu dao điện tổng, hãy ngắt điện toàn bộ khu vực.

- Nếu không thể tắt điện toàn bộ, hãy tắt công tắc và rút phích cắm của các thiết bị điện gần khu vực cháy.

Lưu ý quan trọng: Tuyệt đối không dùng nước để dập lửa nếu chưa cắt điện, vì nước dẫn điện có thể gây giật điện nguy hiểm đến tính mạng.

Bước 4: Sử dụng phương tiện chữa cháy tại chỗ

Khi đám cháy còn nhỏ, có thể sử dụng các phương tiện chữa cháy tại chỗ để dập lửa kịp thời:

- Sử dụng bình chữa cháy

Bình bột (ABC, BC): Dùng để dập cháy các loại vật liệu như gỗ, giấy, vải, điện, xăng dầu.
Bình CO₂ (khí CO₂ nén): Phù hợp để dập cháy thiết bị điện, máy móc, linh kiện điện tử mà không gây hư hỏng.

- Cách sử dụng bình chữa cháy xách tay:

Rút chốt an toàn của bình.
Hướng vòi phun vào gốc lửa (không phun vào ngọn lửa).
Giữ khoảng cách an toàn từ 1,5 - 2m rồi bóp cò để phun khí chữa cháy.
Di chuyển xung quanh để dập tắt hoàn toàn đám cháy.

- Sử dụng các vật liệu thay thế

Dùng nước: Chỉ khi đám cháy không liên quan đến điện hoặc xăng dầu.
Dùng cát, đất: Hiệu quả đối với đám cháy xăng dầu, giúp ngăn chặn oxy tiếp xúc với lửa.
Dùng chăn ướt hoặc vải dày: Nếu lửa bùng lên trên quần áo hoặc bề mặt nhỏ, có thể sử dụng chăn ướt phủ lên để dập tắt lửa.

Lưu ý quan trọng: Không dùng nước để dập cháy xăng dầu, vì nước sẽ làm lửa lan rộng hơn. Không dùng bình CO₂ trong không gian kín mà không có lối thoát, tránh nguy cơ ngạt khí.

Bước 5: Hỗ trợ sơ tán, hướng dẫn thoát nạn

Khi xảy ra cháy, việc sơ tán an toàn là rất quan trọng. Người phát hiện cháy cần nhanh chóng hướng dẫn mọi người thoát ra ngoài theo lối thoát hiểm an toàn.

- Nguyên tắc thoát nạn trong đám cháy:

Di chuyển nhanh nhưng không hoảng loạn, tránh chen lấn xô đẩy.
Không sử dụng thang máy, vì có nguy cơ mất điện khiến thang máy kẹt lại.
Cúi thấp người khi di chuyển, dùng khăn ướt che mũi miệng để tránh hít phải khói độc.
Nếu phải mở cửa để thoát, dùng mu bàn tay kiểm tra nhiệt độ cửa trước khi mở. Nếu cửa quá nóng, tuyệt đối không mở vì có thể có lửa lớn bên kia.
Nếu bị kẹt trong phòng, hãy bịt kín các khe cửa bằng vải ướt, sau đó ra hiệu cầu cứu bằng cách vẫy vải sáng màu qua cửa sổ hoặc gọi điện thoại.

- Ưu tiên hỗ trợ những người cần giúp đỡ:

Trẻ em, người già, người khuyết tật, phụ nữ mang thai cần được giúp đỡ thoát khỏi khu vực cháy đầu tiên.
Nếu có người bị bỏng hoặc ngạt khói, cần sơ cứu ngay lập tức trước khi đưa đến cơ sở y tế.

Xem thêm:

Nội quy tiêu lệnh phòng cháy chữa cháy gồm những gì?

Những điều cần biết về bảng nội quy phòng cháy chữa cháy

4. Bảng tiêu lệnh PCCC nên đặt ở đâu để phát huy hiệu quả?

🔺 Vị trí bắt buộc theo quy chuẩn:

Cầu thang bộ – lối thoát hiểm
Gần bình chữa cháy
Sảnh chung cư, văn phòng, nhà trọ
Kho hàng, khu kỹ thuật, trạm điện

🔺 Những nơi cần đặc biệt chú ý:

Loại công trình	Khu vực nên đặt bảng tiêu lệnh
Chung cư mini	Hành lang các tầng, thang thoát hiểm
Nhà cho thuê 5 tầng	Khu vực sinh hoạt chung, bếp tập thể
Shophouse & văn phòng	Gần khu kỹ thuật điện, kho chứa hàng
Trung tâm thương mại	Mỗi tầng ít nhất 1 bảng + bảng hướng dẫn thoát nạn
Nhà xưởng, kho	Bên cạnh tủ PCCC, khu vực hóa chất, lối thoát khẩn cấp

📌 GreenHN khuyến nghị: Kết hợp bảng tiêu lệnh và sơ đồ thoát nạn theo QCVN 06:2022/BXD để nâng cao tính khả thi khi có sự cố.

5. Tiêu lệnh PCCC và vai trò của đơn vị thiết kế – thi công chuyên nghiệp

Không chỉ đơn giản là đặt 1 bảng hướng dẫn – việc bố trí tiêu lệnh, bình chữa cháy, hệ thống báo cháy, thoát hiểm cần được tích hợp từ giai đoạn thiết kế.

✅ GreenHN là đơn vị:

Đủ năng lực thiết kế và lắp đặt hệ thống PCCC đạt chuẩn
Tư vấn bố trí tiêu lệnh theo QCVN và Luật PCCC hiện hành
Đồng hành với khách hàng trong khâu nghiệm thu, kiểm tra công tác PCCC

Tiêu lệnh PCCC là giải pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả trong bảo vệ tài sản và tính mạng.
Việc bố trí đúng – đủ – dễ thấy – dễ hiểu sẽ giúp công trình:

An toàn hơn
Dễ được chấp thuận nghiệm thu
Tránh bị xử phạt PCCC

Nếu bạn đang cần một đơn vị đồng hành trọn gói từ thiết kế – thi công – đến tư vấn pháp lý và hoàn thiện hồ sơ PCCC chuẩn chỉ, hãy liên hệ ngay với GreenHN. Là đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm trong thi công nhà ở, xây dựng chung cư mini, cải tạo văn phòng, shophouse, GreenHN không chỉ giúp bạn xây đúng – mà còn giúp công trình bạn an toàn, hợp pháp và tối ưu hiệu quả đầu tư.

👉 Liên hệ ngay với GreenHN để được tư vấn miễn phí và nhận báo giá phù hợp với từng loại công trình!